Ta cecha pomaga nam przetrwać, ale może nam również zaszkodzić.
Automatycznie uśmiechamy się, gdy widzimy szczęśliwe twarze, szczerze śmiejemy się nawet z przeciętnych żartów w towarzystwie innych, nieświadomie kopiujemy sposób mówienia innych, a nawet emocje.
Człowiek ma niesamowitą zdolność do naśladownictwa i nieustannie z niej korzysta. I powinniśmy podziękować za to specjalnym komórkom mózgu – neuronom lustrzanym.
Czym są neurony lustrzane?
Neurony lustrzane to komórki nerwowe, które są pobudzane zarówno wtedy, gdy sami się poruszamy, jak i wtedy, gdy widzimy lub słyszymy, jak robią to inni. W procesie ich aktywacji mózg naśladuje obserwowane działanie – „wypróbowuje” je na sobie.
Neurony lustrzane odkryto po raz pierwszy u makaków, a następnie u innych gatunków zwierząt, w tym gryzoni i ptaków. Wszystkie ssaki w mniejszym lub większym stopniu kopiują swój własny gatunek, co jest niezwykle ważne dla przetrwania.
W ludzkim mózgu istnieje cała sieć komórek lustrzanych rozmieszczonych w różnych strukturach, tj:
– w korze przedruchowej, odpowiedzialnej za ruchy ciała, ich planowanie i kontrolę;
– w płacie skroniowym, który przetwarza sygnały słuchowe i wzrokowe;
– w wyspie i korze zakrętu obręczy, odpowiedzialnych za empatię, emocje, moralność i percepcję społeczną.
Tak więc system lustrzany sprawia, że kopiujemy nie tylko ruchy mięśni, ale także złożone aspekty zachowania.
Do czego potrzebujemy neuronów lustrzanych
Sieć neuronów lustrzanych pomaga uczyć się od urodzenia i przez całe życie.
Aby nauczyć się przydatnych umiejętności motorycznych
Z pomocą neuronów lustrzanych w korze przedruchowej mózg synchronizuje percepcję i działanie, co umożliwia skuteczną naukę.
Na przykład niemowlę powtarza uśmiech matki, nawet jeśli nie ma pojęcia, co oznacza ten ruch mięśni twarzy i dlaczego jest on konieczny.
Co więcej, neurony lustrzane są pobudzane nie do jakiegokolwiek działania, ale tylko do tego, które ma cel i doprowadzi do jakiegoś rezultatu.
Na przykład, jeśli małpa bawiła się już papierem, dźwięk podartego arkusza aktywuje jej neurony lustrzane. Jeśli nie jest zaznajomiona z taką rozrywką, szelest i trzaski pozostaną białym szumem, a system pozostanie cichy.
Oznacza to, że mózg nie kopiuje wszystkiego z rzędu, ale wybiera to, co może być w jakiś sposób przydatne. Dzięki temu proces uczenia się jest jeszcze bardziej wydajny i odfiltrowuje nieistotne bodźce.
